Nếu bạn hoặc người thân vừa được chẩn đoán nhiễm vi khuẩn HP, bên cạnh phác đồ điều trị của bác sĩ, một số phương pháp dân gian có thể giúp giảm triệu chứng, hỗ trợ lành tổn thương niêm mạc và tăng hiệu quả điều trị. Bài viết này tổng hợp các bài thuốc thảo dược truyền thống thường dùng, cách chuẩn bị và lưu ý quan trọng trước khi áp dụng.
Vi khuẩn HP là gì và vì sao cần điều trị sớm?
Helicobacter pylori (HP) là một loại vi khuẩn cư trú trong dạ dày, có khả năng tồn tại trong môi trường acid nhờ enzyme urease. Nhiễm HP có thể dẫn đến viêm dạ dày mạn tính, loét dạ dày–tá tràng, thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Con đường lây truyền chủ yếu gồm: tiếp xúc trực tiếp qua miệng (nước bọt), đường phân-miệng (nguồn nước ô nhiễm) và dùng chung bát đũa/đồ cá nhân với người bệnh.
Nguyên tắc khi dùng bài thuốc dân gian hỗ trợ HP
- Dùng để hỗ trợ triệu chứng, không thay thế phác đồ điều trị của bác sĩ.
- Đảm bảo nguyên liệu sạch, nguồn gốc rõ ràng (không mua đống hàng trôi nổi, rửa kỹ, phơi/luộc đúng cách nếu yêu cầu).
- Theo dõi phản ứng cơ thể (dị ứng, đau tăng, xuất huyết…) và ngưng ngay nếu có dấu hiệu bất thường.
- Trao đổi với bác sĩ nếu bạn đang dùng kháng sinh, thuốc điều trị nền hoặc có bệnh lý mãn tính (tiểu đường, tim mạch…).
Những bài thuốc dân gian thường được sử dụng
1. Chè dây — hỗ trợ kháng khuẩn và giảm đau
- Công dụng: Chè dây chứa flavonoid có tác dụng làm dịu niêm mạc, được dùng truyền thống để giảm đau và hỗ trợ kháng HP.
- Nguyên liệu: 10–15 g lá chè dây khô.
- Cách dùng: Rửa sạch, phơi khô hoặc dùng loại đã phơi sẵn. Đun 1 nhúm lá (10–15 g) với khoảng 500 ml nước sôi, nhỏ lửa 8–10 phút. Lọc lấy nước, uống 1 lần vào buổi sáng trước ăn khoảng 10 phút. Dùng liên tục trong 15–20 ngày để thấy hiệu quả hỗ trợ.
- Lưu ý: Không dùng thay thuốc diệt khuẩn nếu bác sĩ đã chỉ định; sử dụng như một biện pháp hỗ trợ.
2. Gừng — ấm vị, kháng viêm, giảm buồn nôn
- Công dụng: Gừng có tính ấm, chứa gingerol giúp kháng viêm, giảm buồn nôn và cải thiện co bóp dạ dày.
- Nguyên liệu: 3–5 củ gừng tươi (tuỳ liều).
- Cách dùng: Rửa sạch, gọt vỏ, thái lát mỏng. Đun vài lát gừng với 300–500 ml nước sôi trong 5–10 phút. Có thể thêm 1 thìa mật ong cho dễ uống. Uống khi ấm, 1–2 lần/ngày.
- Lưu ý: Tránh dùng gừng quá đặc hoặc quá nóng ở người có trào ngược dạ dày-thực quản nặng; người dùng thuốc chống đông cần hỏi ý kiến bác sĩ.
3. Cam thảo kết hợp hoa cúc và đường phèn — làm dịu niêm mạc
- Công dụng: Cam thảo có hoạt tính bảo vệ và làm lành niêm mạc; hoa cúc giúp giảm co thắt; đường phèn làm dịu vị.
- Nguyên liệu: Cam thảo 50 g, hoa cúc 50 g, đường phèn 50 g (liều lượng có thể chia nhỏ).
- Cách dùng: Rửa sạch cam thảo và hoa cúc, đun sôi trong 10–15 phút rồi thêm đường phèn vừa đủ. Uống khi còn ấm, 1–2 lần/ngày.
- Lưu ý: Cam thảo có thể gây phù hoặc tăng huyết áp nếu dùng lâu dài, đặc biệt ở người có bệnh tim mạch hoặc đang dùng thuốc lợi tiểu.
4. Lá vối — trà thay nước hàng ngày
- Công dụng: Lá vối là vị thuốc dân gian được dùng làm trà giúp làm dịu dạ dày, giảm triệu chứng khó tiêu.
- Nguyên liệu: Lá vối khô theo nhu cầu.
- Cách dùng: Rửa, phơi khô, rồi hãm hoặc đun sôi 7–10 phút. Uống thay nước trà trong ngày nhưng vẫn giữ đủ nước lọc.
- Lưu ý: Không dùng quá liều; nếu có dấu hiệu dị ứng ngưng dùng.
5. Nghệ (curcumin) — chống viêm, hỗ trợ tái tạo niêm mạc
- Công dụng: Curcumin trong nghệ có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm và thúc đẩy phục hồi niêm mạc.
- Nguyên liệu: Bột nghệ 2 thìa/ly nước ấm, có thể thêm 1–2 thìa mật ong.
- Cách dùng: Pha bột nghệ với nước ấm, uống sáng và tối trước khi ngủ. Hoặc dùng nghệ trong chế biến món ăn hàng ngày.
- Lưu ý: Người đang dùng thuốc chống đông cần thận trọng; nghệ có thể gây tương tác với một số thuốc.
Kết hợp lối sống để tăng hiệu quả điều trị
- Ăn uống điều độ: Tránh đồ ăn quá chua, cay, chiên rán nhiều dầu mỡ, thực phẩm sống tái; ưu tiên thực phẩm dễ tiêu, giàu chất xơ.
- Uống đủ nước, không dùng chung bát đũa với người khác nếu họ đang nhiễm HP.
- Hạn chế rượu, thuốc lá và đồ uống có caffeine.
- Giữ vệ sinh răng miệng tốt vì HP có thể tồn tại trong nước bọt.
- Kiểm tra và điều trị toàn diện các bệnh lý kèm theo: bệnh lý chuyển hóa, tiểu đường, béo phì, rối loạn nội tiết…
Khi nào cần gặp bác sĩ ngay?
- Đau bụng dữ dội, nôn ra máu hoặc phân đen.
- Sút cân không rõ nguyên nhân, nôn liên tục, ăn kém.
- Triệu chứng kéo dài hoặc nặng lên dù đã dùng thuốc/thuốc nam theo hướng dẫn.
Những tình trạng trên cần được thăm khám lâm sàng, nội soi tiêu hóa và xét nghiệm chuyên sâu (test thở CO2, xét nghiệm phân, test huyết thanh) để bác sĩ đưa phác đồ diệt HP phù hợp (kháng sinh phối hợp, ức chế bơm proton…).
Các bài thuốc dân gian như chè dây, gừng, cam thảo, lá vối và nghệ có thể giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày khi nhiễm HP. Tuy nhiên, chúng không thể thay thế hoàn toàn phác đồ điều trị y khoa. Để đạt hiệu quả tối ưu và an toàn, bạn nên kết hợp biện pháp dân gian với hướng dẫn điều trị của bác sĩ, đồng thời theo dõi sát sao phản ứng của cơ thể.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Thôn Hòa Bình- xã Thái Long- Thành phố Tuyên Quang