Gout là một dạng viêm khớp xảy ra khi hàm lượng axit uric trong máu tăng cao, lắng đọng trong khớp gây sưng đau dữ dội. Bên cạnh yếu tố cơ địa, chế độ ăn uống hàng ngày là một nguyên nhân phổ biến làm bệnh gout tiến triển nặng hơn. Có nhiều loại thực phẩm tưởng chừng lành mạnh nhưng lại kích thích cơ thể sản sinh thêm axit uric, khiến các cơn gout dễ tái phát và kéo dài.
Dưới đây là 7 nhóm thực phẩm phổ biến bạn nên hạn chế hoặc tránh xa nếu đang đối mặt với bệnh gout:
1. Các loại đậu khô – “Con dao hai lưỡi” với người bệnh gout
Các loại đậu như đậu lăng, đậu đen, đậu đỏ rất giàu protein thực vật và chất xơ, tuy nhiên cũng chứa nhiều purin chất chuyển hóa thành axit uric trong cơ thể. Việc ăn quá nhiều đậu khô, đặc biệt trong thời gian dài, có thể khiến nồng độ axit uric tăng đột biến, gây viêm khớp và tái phát cơn đau gout.
Mẹo thay thế: Chuyển sang dùng đậu xanh tách vỏ, đậu hũ non hoặc đạm thực vật từ nấm men nếu cần bổ sung protein.
2. Rau cải trắng và súp lơ – Không phải rau nào cũng vô hại
Nhiều người nghĩ rằng ăn rau sẽ tốt cho người bệnh gout, tuy nhiên súp lơ và các loại rau họ cải lại chứa lượng purin đáng kể. Đặc biệt khi ăn quá nhiều trong 1 bữa hoặc nấu kỹ, các hoạt chất trong rau sẽ bị giải phóng, khiến axit uric tăng cao âm thầm.
Lưu ý: Không cần kiêng hoàn toàn, nhưng nên ăn lượng nhỏ, tránh ăn liên tục nhiều ngày.
3. Nấm – Thực phẩm thực vật nhưng giàu purin không kém thịt
Dù là thực phẩm chay giàu dinh dưỡng, nấm rơm, nấm hương, nấm đùi gà… đều chứa purin ở mức trung bình đến cao. Ăn nấm thường xuyên, đặc biệt là nấu chung với nước lèo đậm hoặc gia vị cay nóng, có thể làm trầm trọng thêm các cơn đau gout.
Gợi ý: Giới hạn lượng nấm trong khẩu phần ăn, ưu tiên các loại nấm ít đạm và tránh nấu quá đậm đà.
4. Rau bina (chân vịt) – Giàu oxalat và purin
Rau chân vịt (spinach) rất bổ dưỡng nhưng chứa hàm lượng oxalat cao, làm tăng nguy cơ hình thành tinh thể axit uric ở khớp và thận. Ngoài ra, purin trong rau này cũng có thể góp phần kích thích cơn gout bùng phát.
Khuyến cáo: Người bị gout nên dùng cải bó xôi hoặc các loại rau xanh khác ít oxalat hơn như bầu, bí, mướp.
5. Đậu thận – Đạm thực vật nhưng “nặng gánh” cho khớp
Đậu thận (Rajma) là nguồn protein tuyệt vời, tuy nhiên chứa nhiều purin khó phân giải. Với người có hệ tiêu hóa yếu hoặc đã có biểu hiện gout, tiêu thụ đậu thận thường xuyên sẽ gây viêm khớp, sưng đau và mệt mỏi kéo dài.
Thay thế an toàn: Đậu nành luộc, sữa đậu nành ít béo có thể là lựa chọn thay thế tốt hơn.
6. Sản phẩm sữa nguyên kem – Gây viêm ngầm và rối loạn chuyển hóa
Mặc dù sữa tách béo có thể hỗ trợ đào thải axit uric, nhưng kem, phô mai béo, sữa nguyên kem lại dễ gây viêm âm ỉ trong cơ thể. Chất béo bão hòa trong các sản phẩm này có thể làm rối loạn chuyển hóa, tăng kháng insulin và gián tiếp làm axit uric tích tụ.
Lựa chọn thông minh: Ưu tiên sữa tách béo, sữa chua không đường và phô mai ít béo.
7. Nước ngọt có đường – “Thủ phạm giấu mặt” đẩy axit uric lên cao
Fructose loại đường có trong nước ngọt, nước trái cây đóng chai, siro, bánh kẹo… khi vào cơ thể sẽ kích thích sản sinh axit uric nhanh chóng. Điều đáng ngại là loại đường này không bị kiểm soát rõ trên nhãn thực phẩm, nên nhiều người vô tình tiêu thụ quá mức mà không biết.
Giải pháp: Hạn chế tuyệt đối nước ngọt có gas, nước trái cây đóng hộp; thay bằng nước lọc, nước ép tươi không đường, hoặc trà thảo dược hỗ trợ đào thải độc tố.
Gợi ý cách ăn uống hỗ trợ đào thải axit uric:
- Uống đủ nước (tối thiểu 2 lít/ngày)
- Tăng cường rau củ ít purin: bí đao, dưa chuột, cà rốt, bầu…
- Ăn cá trắng thay vì cá biển giàu purin
- Hạn chế bia, rượu, nội tạng động vật
- Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý để giảm áp lực lên khớp
Kết luận
Thay đổi thói quen ăn uống đóng vai trò then chốt trong kiểm soát và phòng ngừa cơn gout cấp tính. Việc nhận diện và loại bỏ thực phẩm làm nặng thêm bệnh gout giúp người bệnh giảm đau đớn, duy trì chất lượng sống tốt hơn mỗi ngày. Đừng để những bữa ăn vô tình trở thành “chất xúc tác” khiến bệnh tiến triển nặng.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Thôn Hòa Bình- xã Thái Long- Thành phố Tuyên Quang